İBN KESİR, Ebü’l-Fida (Türkçe)

Ebü’l-Fida’ İmadüddin İsmail b. Şihabiddin Ömer b. Kesir b. Dav’ b. Kesir el-Kaysi el-Kureşi el-Busravi ed-Dımaşkī eş-Şafii (ö. 774/1373)

DOĞUMU VE İLK YILLARI

İbn Kesir, 701 yılında (1301-1302) Busra’nın Müceydilülkarye köyünde dünyaya geldi. Bazı kaynaklar ise onun 700 yılında (1300-1301) doğduğunu belirtir. Babası, fakih, hatip, şair ve edip bir kişiydi. Babası vefat ettiğinde İbn Kesir henüz üç yaşındaydı. 707 yılında (1307-1308) ailesiyle birlikte Dımaşk’a göç etti. Ağabeyi Kemaleddin Abdülvehhab, onun eğitimiyle yakından ilgilendi ve ilk fıkıh derslerini ondan aldı. 711 yılında (1311-1312) Kur’an-ı Kerim’i ezberledi.

EĞİTİMİ VE HOCALARI

İbn Kesir, Burhaneddin İbrahim b. Abdurrahman el-Fezari ve Kemaleddin İbn Kadi Şühbe gibi dönemin önemli isimlerinden fıkıh dersleri aldı. Genç yaşta yazdığı Ahkamü’t-Tenbih adlı eseriyle hocası Burhaneddin el-Fezari’nin takdirini kazandı. Ayrıca Şemseddin Mahmud b. Abdurrahman el-İsfahani’den usul-i fıkıh dersleri aldı. Hadis, tarih, kıraat, kelam ve fıkıh gibi alanlarda birçok hocadan dersler alarak kendini yetiştirdi. Özellikle Burhaneddin el-Fezari, kayınpederi Yusuf el-Mizzi, Zehebi ve İbn Teymiyye’den büyük ölçüde etkilendi.

AKADEMİK KARİYERİ VE GÖREVLERİ

İbn Kesir, öğrenimini tamamladıktan sonra hatip, müderris, kıraat alimi, müftü ve mahkeme heyeti üyesi olarak çeşitli görevlerde bulundu. 736 yılında (1335) Dımaşk’taki Necibiyye Medresesi’nde ders vermeye başladı ve ölümüne kadar bu görevini sürdürdü. 746 yılında (1345) Mizze Camii’nde hutbe okumakla görevlendirildi. Zehebi’nin vefatı üzerine Salihiyye Medresesi’ne müderris olarak atandı. Ayrıca Darü’l-Kur’an ve Darü’l-Hadis’te dersler verdi.

SİYASİ VE TOPLUMSAL ROLÜ

İbn Kesir, yönetim aleyhindeki isyanlara karşı çıkan bir kişiydi. Memlük Devleti ile iyi ilişkiler içindeydi ve ılımlı bir politika izlenmesinden yanaydı. Önemli dini ve siyasi meselelerde onun fetvasına başvuruldu. Örneğin, Franklar’ın İskenderiye’yi yağmalaması üzerine Memlük Sultanı’nın aldığı kararlara karşı çıkarak şer’i açıdan doğru olmadığını savundu.

VEFATI VE MİRASI

İbn Kesir, 774 yılında (1373) Dımaşk’ta vefat etti. Vasiyeti üzerine hocası İbn Teymiyye’nin yanına defnedildi. “el-Hafızü’l-Muhaddis” unvanıyla anılan İbn Kesir, hadis ilminin çeşitli alanlarında önemli eserler verdi. Fıkıhta Şafii mezhebine mensup olmakla birlikte diğer mezheplerin görüşlerine de açıktı. İbn Teymiyye’nin etkisiyle Hanbeli kelamını benimsedi.

ESERLERİ

İbn Kesir, tarih, tefsir, hadis ve fıkıh alanlarında birçok eser kaleme aldı. En önemli eserleri şunlardır:

  1. el-Bidaye ve’n-Nihaye: İslam tarihinin başlangıcından 767 yılına kadar olan olayları kronolojik olarak anlatan 14 ciltlik bir eser.
  2. Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim: Rivayet tefsirleri arasında önemli bir yere sahip olan bu eser, birçok kez basıldı ve Türkçe’ye çevrildi.
  3. Camiu’l-Mesanid ve’s-Sünen: Kütüb-i Sitte ve diğer hadis kaynaklarındaki hadisleri bir araya getiren önemli bir çalışma.
  4. el-İctihad fi Talebi’l-Cihad: Haçlılar’a karşı müslümanları cihada teşvik amacıyla yazılan bu eser, İbn Teymiyye’nin etkisiyle kaleme alınmıştır.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Soru: İbn Kesir hangi mezhebe mensuptu?
Cevap: İbn Kesir, fıkıhta Şafii mezhebine mensup olmakla birlikte diğer mezheplerin görüşlerine de açıktı.

Soru: İbn Kesir’in en önemli eseri hangisidir?
Cevap: İbn Kesir’in en önemli eseri, İslam tarihini anlatan el-Bidaye ve’n-Nihaye adlı 14 ciltlik çalışmasıdır.

Soru: İbn Kesir’in tefsir alanındaki eseri nedir?
Cevap: İbn Kesir’in tefsir alanındaki en önemli eseri, Tefsiru’l-Kur’ani’l-Azim adlı çalışmasıdır.

Soru: İbn Kesir’in hadis ilmindeki unvanı nedir?
Cevap: İbn Kesir, hadis ilmindeki derin bilgisi nedeniyle “el-Hafızü’l-Muhaddis” unvanıyla anılmıştır.

Soru: İbn Kesir’in siyasi duruşu nasıldı?
Cevap: İbn Kesir, yönetim aleyhindeki isyanlara karşı çıkan ve ılımlı bir politika izlenmesini savunan bir kişiydi.

İBN KESİR, Ebü’l-Fida Tefsiri

PDF İndir PDF İndir