SA‘Dİ, Abdurrahman b. Nasır

Ebu Abdillah Abdurrahman b. Nasır b. Abdillah b. Nasır es-Sa‘di en-Nasıri et-Temimi (1889-1956)

HAYATI VE ESERLERİ

Abdurrahman b. Nasır es-Sa‘di, 8 Eylül 1889 tarihinde Suudi Arabistan’ın Kasim bölgesindeki Uneyze şehrinde dünyaya geldi. Temim kabilesinin Beni Amr koluna mensup olan Sa‘di, baba tarafından Alü Sa‘di, anne tarafından ise Alü Useymin ailesindendir. Küçük yaşta annesini ve babasını kaybeden Sa‘di, önce üvey annesinin, daha sonra ağabeyi Hamed b. Nasır’ın himayesinde büyüdü. On iki yaşından önce Kur’an’ı ezberledi ve ilme olan ilgisiyle dikkat çekti. Uneyze’deki alimlerden Hanbeli fıkhı, fıkıh usulü, hadis, tefsir, kelam, dil ve edebiyat dersleri aldı. Henüz yirmi üç yaşında iken ders vermeye başladı. İbn Teymiyye ve İbn Kayyim el-Cevziyye’nin eserlerini okuyarak ictihad fikrini benimsedi ve mezhep içindeki görüşler arasında tercihler yaparak ictihadlarda bulundu.

İLMİ VE İRFANİ KARİYERİ

Sa‘di, hocası Salih b. Osman el-Kadi’nin vefatından (1932) sonra onun yerine geçti ve fetva mercii oldu. Kasim bölgesi başta olmak üzere ünü yayıldı ve ülke içinden ve dışından sorulan dini sorulara cevaplar yazdı. Bu süreçte organ nakli ve kan bağışının cevazı gibi konularda görüş bildirdi ve Uneyze’de hoparlör kullanımını ilk defa o başlattı. 1942 yılında Uneyze’deki el-Camiu’l-kebir’de imam ve hatiplik görevine tayin edildi. Yetiştirdiği çok sayıda talebe arasında Muhammed b. Salih el-Useymin, Abdullah b. Abdurrahman el-Bessam ve Abdullah b. Abdülaziz b. Akīl gibi önemli isimler bulunmaktadır.

VEFATI VE İLMİ MİRASI

Sa‘di, beş yıl süren bir hastalıktan sonra 25 Ocak 1956 tarihinde Uneyze’de vefat etti. İlmi mirası, tefsir, fıkıh, akaid ve ahlak gibi alanlarda kaleme aldığı eserlerle günümüze kadar ulaşmıştır. Sa‘di, cesaret ve dirayet sahibi bir alim olarak tanınmış, düşüncelerinden taviz vermemiş ve her zaman vicdani kanaatleriyle hareket etmiştir.

BAŞLICA ESERLERİ

Sa‘di’nin eserleri, akaid, tefsir, fıkıh, ahlak ve dil gibi çeşitli alanlarda yoğunlaşmaktadır. İşte onun en önemli eserlerinden bazıları:

AKAİD VE KELAM

  1. er-Riyazü’n-naḍıra ve’l-hadaʾiku’n-neyyiretü’z-zahire fi’l-ʿakaʾid ve’l-fünuni’l-mütenevviʿati’l-fahire: Akaid, ahlak ve adaba dair bir eserdir.
  2. Tenzihü’d-din ve hameletihi ve ricalihi mimme’fterahü’l-Kaṣimi fi aglalihi: Abdullah b. Ali el-Kasimi’ye reddiye niteliğinde bir eserdir.
  3. el-Kavlü’s-sedid fi makaṣıdi’t-Tevhid: Muhammed b. Abdülvehhab’ın Kitabü’t-Tevhid adlı eserine yazılmış bir şerhtir.
  4. el-Hakku’l-vazıhu’l-mübin fi şerhi tevhidi’l-enbiyaʾ ve’l-mürselin: İbn Kayyim el-Cevziyye’nin el-Kafiyetü’ş-şafiye adlı eserinin şerhidir.
  5. et-Tenbihatü’l-laṭife ʿala ma ihtevet ʿaleyhi’l-Vasıṭıyye: İbn Teymiyye’nin el-ʿAkīdetü’l-Vasıṭıyye adlı eserine yazılmış bir ta‘liktir.

TEFSİR

  1. Teysirü’l-kerimi’r-rahman fi tefsiri kelami’l-mennan (Tefsirü’s-Saʿdi): Sa‘di’nin en meşhur eseri olan bu tefsir, sade bir üslupla kaleme alınmış ve ayetlerin anlamına odaklanmıştır.
  2. el-Kavaʿidü’l-hisan li-tefsiri’l-Kurʾan: Kur’an’ı anlama ve yorumlamaya dair yetmiş kaideyi içerir.
  3. Fevaʾid Kurʾaniyye: Kur’an’dan çıkarılabilecek faydalı bilgileri içeren bir eserdir.
  4. Kıṣaṣü’l-enbiyaʾ fi’l-Kurʾani’l-kerim: Kur’an’da geçen peygamber kıssalarını ele alan bir çalışmadır.

FIKIH

  1. İrşadü üli’l-beṣaʾir ve’l-elbab li-maʿrifeti’l-fıkh: Fıkıhla ilgili 100 soru ve cevabı içerir.
  2. Menhecü’s-salikin ve tavzihü’l-fıkhi fi’d-din: Fıkha dair küçük bir eserdir.
  3. el-Fetava’s-Saʿdiyye: Sa‘di’nin çeşitli konularda verdiği fetvaları içerir.
  4. el-Kavaʿid ve’l-uṣulü’l-camiʿa: Fıkıh kaidelerine dair bir eserdir.

DİĞER ESERLER

  1. Behcetü kulubi’l-ebrar: Hz. Peygamber’in (SAV) hadislerini ve açıklamalarını içerir.
  2. el-Vesaʾilü’l-müfide li’l-hayati’s-saʿide: Mutlu bir hayat için gerekli olan ilkeleri ele alır.
  3. Fevaʾid fi adabi’l-muʿallimin ve’l-müteʿallimin: Eğitim ve öğretim adabına dair bir eserdir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Soru: Abdurrahman es-Sa‘di’nin en meşhur eseri nedir?
Cevap: Abdurrahman es-Sa‘di’nin en meşhur eseri, Teysirü’l-kerimi’r-rahman fi tefsiri kelami’l-mennan (Tefsirü’s-Saʿdi) adlı tefsiridir.

Soru: Sa‘di’nin tefsirinin özellikleri nelerdir?
Cevap: Sa‘di’nin tefsiri, sade bir üslupla yazılmış olup ayetlerin anlamına odaklanır. Akaid konuları ayrıntılı bir şekilde ele alınırken, ahkam ayetlerinde ihtilaflara girilmemiştir.

Soru: Sa‘di’nin fıkıh alanındaki görüşleri nelerdir?
Cevap: Sa‘di, Hanbeli mezhebindeki görüşlere bağlı kalmakla birlikte ictihad yaparak kendi tercihlerini ortaya koymuştur. Organ nakli ve kan bağışı gibi konularda fetvalar vermiştir.

Soru: Sa‘di’nin yetiştirdiği önemli talebeler kimlerdir?
Cevap: Sa‘di’nin yetiştirdiği önemli talebeler arasında Muhammed b. Salih el-Useymin, Abdullah b. Abdurrahman el-Bessam ve Abdullah b. Abdülaziz b. Akīl bulunmaktadır.

Soru: Sa‘di’nin akaid konusundaki eserleri nelerdir?
Cevap: Sa‘di’nin akaid konusundaki eserleri arasında er-Riyazü’n-naḍıra, el-Kavlü’s-sedid fi makaṣıdi’t-Tevhid ve et-Tenbihatü’l-laṭife gibi çalışmalar bulunmaktadır.

SA‘Dİ, Abdurrahman b. Nasır

PDF İndir PDF İndir