ŞEVKANİ

Ebu Abdillah Muhammed b. Ali b. Muhammed eş-Şevkani es-San‘ani el-Yemeni

(ö. 1250/1834)

HAYATI VE İLMİ YOLCULUĞU

Şevkani, 28 Zilkade 1173’te (12 Temmuz 1760) Yemen’in San‘a şehrinin güneydoğusundaki Şevkan’da dünyaya geldi. Babası, kırk yıl boyunca kadılık yapmış olan köklü bir aileye mensuptu. Yemen’deki Zeydi imametinin kurulmasında ve Osmanlı Devleti’ne karşı savaşlarda önemli roller üstlenen bu aile, Şevkani’nin ilmi ve siyasi kimliğinin şekillenmesinde büyük bir etkiye sahipti. Şevkani, Zeydi muhitlerinde kabul gören müfredata uygun bir eğitim aldı ve babasının desteğiyle ilme adanmış bir gençlik dönemi geçirdi. San‘a’da yetişen Şevkani, Zeydi imamlarıyla birlikte askeri seferlere katıldı ve bu süreçte ilmi çalışmalarını da sürdürdü.

İLMİ KİMLİĞİ VE ESERLERİ

Şevkani, Yemen’deki ilmi hayatın önemli simalarından biri olarak kabul edilir. Özellikle hadis, fıkıh ve tefsir alanlarında öne çıkan eserleriyle tanınır. Eğitim hayatı boyunca hem Yemen kültür havzasına ait eserleri hem de İslam dünyasının merkez bölgelerindeki medrese metinlerini inceledi. Henüz eğitimini tamamlamadan ders vermeye başlayan Şevkani, kısa sürede günde ondan fazla ders halkasına sahip bir hoca haline geldi. Öğrencileri arasında Yemen’in ilmi, idari ve adli hayatında önemli roller üstlenen isimler yer aldı.

ESERLERİ VE İLMİ KATKILARI

Şevkani, birçok alanda eserler kaleme aldı. İşte öne çıkan eserlerinden bazıları:

  1. Neylü’l-Evtar: Hadis ilmi üzerine yazılmış bu eser, Şevkani’nin en önemli çalışmalarından biridir. Ahkam hadislerini derleyen bu kitap, İslam dünyasında büyük bir ilgi gördü.
  2. Fethu’l-Kadir: Tefsir alanında kaleme aldığı bu eser, Kur’an’ın yorumlanmasına dair önemli bir kaynak olarak kabul edilir.
  3. İrşadü’l-Fuhul: Fıkıh usulüne dair bu eser, Şevkani’nin ictihad ve taklid konularındaki görüşlerini yansıtır.
  4. ed-Dürerü’l-Behiyye: Hanefi mezhebine göre yazılmış bu eser, fıkıh alanında önemli bir başvuru kaynağıdır.
  5. el-Fevaidü’l-Mecmua: Mevzu hadisler üzerine yazılmış bu eser, hadis ilmine dair önemli bir çalışmadır.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Soru: Şevkani’nin en önemli eseri hangisidir?
Cevap: Şevkani’nin en önemli eserlerinden biri, hadis ilmi üzerine yazdığı “Neylü’l-Evtar”dır.

Soru: Şevkani’nin fıkıh alanındaki görüşleri nelerdir?
Cevap: Şevkani, fıkıh alanında ictihadın sürekliliğini savunmuş ve taklidi reddetmiştir. Ona göre, naslara dayalı bir fıkıh anlayışı benimsenmelidir.

Soru: Şevkani’nin tefsir alanındaki katkıları nelerdir?
Cevap: Şevkani, “Fethu’l-Kadir” adlı tefsir eseriyle Kur’an’ın yorumlanmasına önemli katkılarda bulunmuştur. Bu eser, modern dönemin en yaygın tefsirleri arasında yer alır.

Soru: Şevkani’nin hadis ilmine yaklaşımı nasıldır?
Cevap: Şevkani, hadis ilmine büyük önem vermiş ve sahih hadislerin zahir anlamlarıyla amel edilmesi gerektiğini savunmuştur.

Soru: Şevkani’nin Yemen’deki etkileri nelerdir?
Cevap: Şevkani, Yemen’deki ilmi ve siyasi hayatta büyük bir etkiye sahiptir. Özellikle Zeydi toplumunda Sünni kaynak ve usul anlayışının benimsenmesine katkıda bulunmuştur.

ŞEVKANİ Tefsiri

PDF İndir PDF İndir